พอเข้าหน้าฝนมา อาหารอีสานที่เฮาคึดฮอดกะคงหนีบ่พ้น หมกฮวก โดยเฉพาะในช่วงต้นฤดูฝน ที่ในท่งนาบ่ทันได้ดำนา ฝนตกมาใหม่บรรดา กบ เขียด กะสิมีการผสมพันธุ์แล้วกะวางไข่ แล้วกะสิเกิดเป็นฮวก ให้คนเฮาได้ไปหาส่อนมาเฮ็ดแนวกิน
ฮวก หรือ ในภาษาไทยเอิ้นว่า ลูกอ๊อด นั่น เป็นระยะตัวอ่อนของสัตว์ในกลุ่มสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ ซึ่งสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำนี่ สิวางไข่ในน้ำ แล้วกะเจริญเติบโตเป็นตัวอ่อนในน้ำ กะคือระยะลูกอ๊อด กะคือ ฮวก นี่เอง บ่ว่าสิเป็นสัตว์ในกลุ่มนี่ชนิดได ต่างกะมีตัวอ่อนเป็นฮวกคือกันเหมิด แต่เฮาสิฮู้จักดีที่สุดกะคือ ฮวกกบ ซึ่งเป็นฮวกที่แซบที่สุด และคนเฮากะนิยมกินมากที่สุด คือกัน แต่ฮวกชนิดอื่น กะกินได้คือกัน เช่น ฮวกเขียดโม่ ฮวกเขียดจ่านา ฮวกเขียดตมปาด ส่วนฮวกอึ่ง กะกินได้บางครั้ง แต่บ่เป็นที่นิยมเท่าที่ควร เพราะโตมันสีดำ บ่เป็นตากิน ส่วนฮวกขี้คันคากอย่าไปกินมันเด้อ มันตายเบื่อการหาฮวก เฮาสิไปหาได้โดยการไปหาส่อนเอา เฮาเอิ้นว่า ไปส่อนฮวก โดยใช้สวิงส่อนกะได้ หรืออาจสิใช้ผ้ามุ้งส่อนกะได้คือกัน ในการไปส่อนฮวกแต่ละที เฮากะบ่ได้จำเพาะเจาะจงว่าสิส่อนเอาแต่ฮวกดอก ถ้าส่อนถืก เขียดจินา แมงละงำ แมงอีด แมงขี่เต่า แมงหอม เฮากะเอาคือกัน และฮวกที่ส่อนกะเอาหลายอย่างคือกันบ่ว่าสิเป็นฮวกกบ ฮวกเขียดโม่ ฮวกเขียดจินา แต่ว่าถ่าได้แต่ฮวกกบแฮ่งดีหลาย โดยปกติแล้ว ฮวกกบ กับ ฮวกเขียดโม่ มักสิเกิดก่อนหมู่ เมื่อมีฝนตกลงมา เดือนหกเดือนเจ็ด ฝนตกมีน้ำโห่ง ตามใฮ่นา กบ กะสิมาไข่แล้วกะกลายเป็นฮวก ส่วนฮวกเขียดจินา สิมีหลายในช่วงเดือนแปด เดือนเก้า ยามฝนตกหลายๆ ส่อนฮวกเขียดจินา นำข้างคันแท ที่มีน้ำเต็ม โฮ..เอาฮวกเขียดจินามาแกงใส่หน่อไม้ส้ม แซบเป็นตาหน่าย ฮวก ที่เฮาไปหาส่อนมาได้ นอกจากเฮาสิเอามาเฮ็ด หมกฮวก แล้ว เฮากะยังสามารถเอาฮวกไปประกอบอาหารได้หลายชนิด บ่ว่าสิเป็น อ๋อฮวก แกงฮวกใส่หน่อไม้ส้ม แกงฮวกใส่ผักหวานบ้าน แกงฮวกใส่บักน้ำบักแนบ หรือสิเอามาเฮ็ด ป่นฮวก กินกับหน่อไม้เซิ่ม กะแซบคือกัน แต่ที่ คนเฮาฮู้จักมากที่สุดกะคือ หมกฮวก นี่หละ หลังจากที่เฮาไปหาส่อนฮวกมาได้แล้ว เฮากะต้องมาทำการ ไส่ขี่ฮวก เสียก่อน โดยการบีบที่ท้องของฮวก ให่ขี่มันแตกเป๊าะ เอาขี่มันออกก่อน เพราะว่าถ้าบ่ไส่ขี่มันออก เวลาเอามาหมกหรือมาแกงมันสิแหย๋ โดยเฉพาะ ฮวกกบ กับ ฮวกเขียดจิโม่ เพราะว่าฮวกมันกินขี้ดินและตะไคร่น้ำเป็นอาหาร ขี้มันเลยแหย๋ ส่วนฮวกเขียดจินา บ่ต้องไปพยายามไส่ขี่มันดอก ท้องมันน้อย ขี้บ่หลาย เวลาเอามาเฮ็ดแนวกินมันกะบ่แหย๋ แต่เสียอย่างเดียวฮวกเขียดจินา มันโตน้อย ต้องส่อนให้ได้หลายๆมันจั่งสิอิ่ม พอไส่ขี่ฮวกได้แล้วเฮากะล้างน้ำออกดีๆสาก่อน ส่วน แมงอีด แมงละงำ แมงขี่เต่า แมหอม ที่ส่อนติดมานำ กะเลือกมาใส่นำกัน อย่า เลือกถิ่มเด้อ เสียดาย ของมันแซบ สำหรับวิธีการเฮ็ด หมกฮวก นั้น
วิธีการเฮ็ด กะคือ การเฮ็ดหมกทั่วไป สำหรับเครื่องปรุง กะใส่แค่เกลือ จักเล็กน้อยเท่านั่น บ่ต้องใส่หลายมันสิเค็ม และสิ่งที่ขาดบ่ได้สำหรับการเฮ็ดหมกฮวก กะคือ ผักอีตู่ ถ้าหมกฮวกขาดผักอีตู่ มันบ่ครบสูตร เครื่องปรุงอย่างอื่น กะมี บักพริกดิบมาหักใส่นำจักสองสามหน่วย หัวผักบั่วมาทุบใส่นำกะดี เอาคลุกเคล้าใส่กันแล้วกะเอามาห่อใส่ใบตองเป็นหมก สำหรับตองที่เอามาห่อกะใช้ได้ทั้งใบตองกล้วย หรือใบตองกุง ใบตองซาด กะได้คือกันหลังจากเฮ็ดหมกแล้ว หลังจากนั้นกะต้องเอามาเฮ็ดสุก โดยการเอามาหมกไฟ เอามาตั้งบนถ่านไฟ ให้มันสุก วิธีการเบิ่งว่าหมกฮวกมันสุกหรือยัง กะโดยการทดลองยกเบิ่ง ถ้าหมกได๋น้ำหนักเบาขึ้น กะแสดงว่าสุกแล้ว หมกได๋ยังหนักๆอยู่คือเก่า แสดงว่าบ่ทันสุกต้องค่างไฟต่ออีกจักคราว เมื่อหมกฮวกสุกดีแล้ว กะจัดการเอาลงมา เขยออกกิน กลิ่นหอมห่วย เอาปั้นข้าวเหนียว คุ่ย คำใหญ่ๆ หักบักพริกใส่นำ ซี๊ด....เทิงเผ็ด เทิงแซบ มา มา มากินข้าวกับหมกฮวก นำกัน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น